Generał Andrzej Galica – wybitny góral
Dodane przez Piotr Kolczynski dnia Maj 06 2018 21:11:30

Andrzej Galica urodził się w 1873 roku w Białym Dunajcu. Góral, o niesłychanej ambicji, ukończył Politechnikę we Lwowie i Wiedniu, i został inżynierem budowy dróg i mostów. Wybitnie uzdolniony był także poetą i regionalistą (działał w Związku Podhalan). Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do legionów i został dowódcą 4. i 6. Pułku Piechoty.
Po odzyskaniu niepodległości zorganizował na Podhalu Brygadę Górską, która uczestniczyła w walkach o ustalenie granic Rzeczpospolitej. Podczas wojny polsko-bolszewickiej Brygadę przeformowano w Dywizję Górską, a potem przemianowano na 21. Dywizję Piechoty. Jej dowódcą pozostał generał podporucznik Andrzej Galica. To wtedy pułki podhalańskie otrzymały charakterystyczne umundurowanie nawiązujące do tradycji góralskiej. Sam generał lubił powtarzać, że „piórko przy kapeluszu strzelca podhalańskiego jest jego drugim bagnetem”. Od 1925 roku dowodzona przez niego dywizja przemianowana została na 21. Dywizję Piechoty Górskiej.
W okresie międzywojnia w latach 1926 – 1930 był dowódcą Okręgu Korpusu X w Przemyślu. Był zaangażowany politycznie. Z ramienia Związku Podhalan został wybrany posłem na Sejm RP w 1928 roku, od 1935 do wybuchu wojny – senatorem. Po przejściu na emeryturę wojskową otworzył w Warszawie biuro miernicze. Zamieszkał w zakupionym majątku, w Majdanie niedaleko Trzepnicy w powiecie piotrkowskim. Szacunek sąsiadów zdobył budując własnoręcznie dom przy pomocy tylko jednego majstra! Mimo wysokiej pozycji społecznej nigdy nie zerwał z środowiskiem prostych ludzi, skąd sam się wywodził. Widać to szczególnie w jego twórczości literackiej, która ma charakter regionalny, silnie związany z Podhalem zarówno tematycznie jak i językowo. M.inn. napisał dramat „Przysięga”, pieśń dramatyczną „Janosik”, zbiór nowel „Gadki podhalańskie” oraz powieści "Miłość doktora Zapały”, „W Hamarykę nie jedziemy”.
Podczas okupacji nie zaangażował się w działalność konspiracyjną. Skupił się na pracy w biurze mierniczym i gospodarzeniem w majątku. W Warszawie przetrwał powstanie, a po jego klęsce trafił z żoną i teściową do obozu w Pruszkowie. Prawdopodobnie ze względu na wiek (71 lat) uniknął wywózki do Niemiec. I tu ciekawostka! W drodze powrotnej do Majdanu generał Galica zatrzymał się na krótko w Białaczowie. Potem wyjechał do domu.
Wypadki wojenne bardzo źle wpłynęły na zdrowie generała. Zmarł 6 czerwca 1945 roku w swoim majątku w Majdanie. Pochowano go na cmentarzu w Bęczkowicach. Pogrzeb przerodził się w patriotyczną manifestację. Trumna okryta była biało-czerwoną flagą, na poduszce niesiono odznaczenia, a żołnierze z Piotrkowa Trybunalskiego pożegnali zmarłego salwą honorową. Niestety potem mogiła stała się zapomnianą. Dopiero w 1973 roku szczątki generał ekshumowano i przeniesiono do mogiły na Nowym Cmentarzu w Zakopanem. Twórca polskich, górskich formacji wojskowych, po latach wrócił do siebie.


Piotr Kolczyński

Źródło : Wikipedia, artykuł "Podhalański generał" w kwartalniku "60+" (R.B.), foto-wikipedia