Dziś ostatki, czyli ostatni dzień karnawału, poprzedzający okres Wielkiego Postu. Zanim nadejdzie Środa Popielcowa, zgodnie ze staropolską tradycją, obchodzimy ostatki, w zależności od regionu i kraju. Czas ostatkowy wiąże się szczególnie z intensywnymi zabawami poprzedzającymi Wielki Post. Towarzyszy temu wiele interesujących lokalnych zwyczajów i obrzędów.
Geneza ostatków wiąże się ściśle z historią samego karnawału, ostatki pojawiły się, zatem już w średniowieczu. Jak sama nazwa wskazuje, ostatki, to ostatni czas przed Wielkim Postem. Inaczej zwano ostatki np. "kusymi dniami?, ,,mięsopustem?", ,"kusakami" czy ,"diabelskimi dniami?". Najwięcej obrzędów związanych z tym czasem wykształciło się w obrębie kultury ludowej. Na wsiach organizowane były maskarady, w których brali udział tak zwani przebierańcy. Ponadto znanymi zwyczajami na Śląsku były tańce kobiet i mężczyzn, mające zapewnić kobietom urodzaj i obfitość w lnie i konopi, zaś mężczyznom urodzaj zbóż i ziemniaków.
Ostatki stanowią najbardziej gorący okres karnawału. To w tym czasie, pomiędzy piątkiem a Środą Popielcową, odbywa się słynny karnawał w Rio De Janeiro oraz w Wenecji. Z kolei w Hiszpanii interesującym zwyczajem ostatkowym, jest tak zwany pogrzeb sardynki. Polega on na uroczystym spaleniu papierowej sardynki, często nad brzegiem morza. Wcześniej organizowany jest marsz żałobny, w którym za katafalkiem z kukłą idą zawodzące płaczki i ludzie w czarnych strojach. Po pogrzebie sardynki Hiszpanie biorą udział w wesołej zabawie, aż do rana.

Natomiast Popielec, czyli Środa Popielcowa, to uroczystość ruchoma, obchodzona w Kościele katolickim w różnych terminach, w zależności od daty Świąt Wielkanocnych. Środa Popielcowa wypada dokładnie 46 dni przed Wielką Niedzielą i rozpoczyna okres Wielkiego Postu.
W 2014 roku Popielec będziemy celebrować 5 marca. Jest to święto kościelne, ale nie jest ono dniem wolnym od pracy. Przesłanie Środy Popielcowej polega na przypomnieniu wiernym o konieczności pokuty i duchowego przygotowania się na świętowanie zmartwychwstania Chrystusa. Główny obrzęd Środy Popielcowej wywodzi się z czasów starożytnych, z tradycji judaizmu, w której to Żydzi na znak postu i pokuty posypywali głowy popiołem. Miał to być akt najwyższej skruchy, polegający na uznaniu własnej marności w oczach Boga. Grzesznik podkreślał w ten sposób swoją śmiertelność i znikomość. W Kościele katolickim zwyczaj posypywania głowy popiołem w pierwszy dzień Wielkiego Postu został wprowadzony w XI wieku przez papieża Urbana II. Ustalono również, że popiół będzie pochodził z palm poświęconych w zeszłoroczną Niedzielę Palmową. Ponadto Jan Paweł II ogłosił Popielec Dniem modlitw o pokój na świecie.
W Środę Popielcową obowiązuje nas post ścisły, a więc spożycie trzech posiłków, w tym jednego do sytości. W kościołach kapłani odziani w fioletowe szaty liturgiczne, będące symbolem pokuty, odprawiają msze święte. Centralnym rytuałem podczas nabożeństwa jest posypywanie głów wiernych popiołem. Kapłani czyniąc to, wypowiadają słowa z Księgi Rodzaju: "Prochem jesteś i w proch się obrócisz" lub cytują słowa Ewangelii świętego Marka: ?Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię?. Obrzędowi towarzyszy odśpiewywanie pokutnych pieśni: "Wisi na krzyżu?, ?Ludu, mój ludu" czy "Jezu Chryste, Panie miły". W tradycji ludowej w niektórych regionach Polski istniał również zwyczaj, zgodnie, z którym w ten dzień posypywano popiołem pola, co miało zapewnić przyszły urodzaj.